Door: Annemarie Koenhen-de Ruyter, december 2019
Omdat Taal aan Zee vorig schooljaar, samen met Gilde Samenspraak, het jongeren taalcoachprogramma Taal & Toekomst in Den Haag heeft uitgerold, was ik als coördinator door Het Begint met Taal uitgenodigd om mee te gaan op een studiereis naar Kopenhagen.
Deze reis werd mogelijk gemaakt door Erasmus+. Van maandag 11 november t/m donderdag 14 november bezocht ik met een delegatie van acht personen acht non-profit organisaties die (onder andere) taalondersteuning en –lessen aanbieden voor asielzoekers, vluchtelingen en andere migranten.
Fulltime inburgeringsprogramma
Ik zou er uren over kunnen schrijven maar dat voert te ver voor hier, daarom licht ik er een aantal zaken uit.
Denemarken kent een streng migratiebeleid, waardoor de aantallen asielaanvragen en –toekenningen fors lager liggen dan in Nederland. Het inburgeringsprogramma zelf is fulltime (37 uur per week) en gericht op het leren van de Deense taal en het vinden van betaald werk.
Er lijkt daardoor minder noodzaak voor het bestaan van (professioneel geleide) taalvrijwilligersorganisaties. We zagen vooral dat er op de plekken waar wij kwamen veel diverse activiteiten voor en met de bezoekers werden georganiseerd. Bijvoorbeeld: Loopbaancoaching, koken, naaien, yoga, kinderopvang of –activiteiten en juridisch advies (voor b.v. gezinshereniging). De zogenaamde holistische of 360-gradenaanpak zagen we veel terug. Bijvoorbeeld bij het vrouwencentrum ‘Indvandrer Kvindecentret’ kunnen ook de mannen terecht voor jobcoaching en juridisch advies en zijn er huiswerkgroepjes en coaches voor kinderen.
In samenspraak
Bijzonder vonden we ook de zomerkampen waarbij de kinderen een weekend lang de natuur intrekken en gastsprekers onderwerpen zoals seksualiteit en opgroeien tussen twee culturen bespreken.
Wat er ook uitsprong was dat de organisaties waar de migranten terecht kunnen voor bovenstaande, veel activiteiten en dialogen organiseren over democratie, opvoeding met behoud en aandacht voor beide culturen, leven in een rechtsstaat en de verantwoordelijkheid die daar bij komt kijken. Opvallend is dat dit niet met een wijzende vinger gebeurt of om een handtekening onder een participatieverklaring wordt gevraagd maar juist in samenspraak met de migranten. Mensen worden zo uitgenodigd om over deze onderwerpen na te denken, er persoonlijke invulling aan te geven en deel uit maken van democratische besluitvorming.
Faciliteren van ontmoetingen tussen jongeren
Tot slot was het inspirerend om te zien dat bij ‘Dfunk’ (de jongerentak van het Deense vluchtelingenwerk) het echt in de eerste plaats ging om het faciliteren van ontmoetingen tussen jongeren. En niet tussen een Deense vrijwilliger die hulp biedt aan de ene kant en de Eritrese vluchteling die om hulp komt vragen aan de andere kant. Deze sfeer en benadering blijkt in een grote behoefte te voorzien. Koppels doen in tweetallen mee aan workshops en activiteiten en ontwikkelen zo hun vriendschap en competenties.
Vind je het leuk om nog meer te horen over de kennis en inspiratie ik in Denemarken heb opgedaan en waar ik hier in Nederland mee aan de slag ga? Je kunt me vinden in kamer 114!